Đến với Ngày hội Văn hóa – Thể thao các dân tộc xã Suối Trai, huyện Sơn Hòa, chúng tôi được thưởng thức nhiều món ăn dân dã nhưng không kém phần đặc sắc của đồng bào dân tộc Ê Đê. . Xã Suối Trai đang định hướng quảng bá, đưa ẩm thực trở thành một trong những yếu tố thu hút du khách đến với địa phương mình.
Người Êđê xã Suối Trai giới thiệu đến du khách những món ẩm thực đặc trưng của dân tộc mình. Ảnh: NGÔ XUÂN
Ẩm thực dân gian độc đáo
Đối với đồng bào Ê Đê ở xã Suối Trai, ẩm thực là sự hòa quyện tinh tế giữa các loại thảo mộc, gia vị, thực phẩm tươi sống với phong cách nấu nướng đặc biệt. Các món ăn được biến tấu theo nhiều cách khác nhau nhưng đều có vị cay, nồng, đắng; gia vị đậm đà như ớt, gừng và các loại rau rừng, rau thơm. Một số món ăn để lại ấn tượng với chúng tôi như canh bò, canh cà đắng, ức bò, gỏi mít, canh lá sắn, hoa đu đủ đực xào tỏi, cơm lam … Người Êđê sử dụng những nguyên liệu sẵn có. như thịt lợn, thịt bò, rau rừng, thực phẩm có sẵn quanh nhà để chế biến các món ăn.
Món ăn đặc trưng của người Êđê là tiết canh. Nguyên liệu nấu canh có thể đa dạng với nhiều loại khác nhau như thịt lợn, thịt gà, thịt bò, ức bò (phần đầu ruột non của bò), ốc suối; măng, đu đủ, lá sắn, mít non, cà tím, rau đắng, lá mắc khén (một loại rau có vị the)…
Đầu tiên, cho thịt lợn vào nồi cho săn, đổ nước sôi vào, sau đó cho ốc hương và lá sắn đã giã nhỏ vào nấu cùng. Tiếp theo, ngâm gạo, giã thành bột mịn, đổ vào nồi đun đến khi thành hỗn hợp sền sệt. Sau khi nêm gia vị vừa ăn, cho thêm các loại rau như khổ qua rừng, rau đắng, bầu, cà đắng, ớt xanh, rau cải mèo… Món canh bù ăn nóng với cơm nương của người dân.
Già làng Ma Hoan ở thôn Hoàn Thành, xã Suối Trai cho biết: Trước đây, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở Suối Trai rất khó khăn, chủ yếu là săn bắt để kiếm ăn. Từ kinh nghiệm thực tế, người dân biết được cây nào ăn được, cây nào rau rừng tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, do điều kiện sống thiếu thốn, gạo nấu không hết nên người dân nghĩ ra cách giã gạo nấu với rau rừng để có đủ cái ăn cho cả gia đình. Đây là lý do tại sao nhiều món ăn của người Êđê thường sử dụng nguyên liệu là bột gạo giã nhỏ. Ngày nay, tuy đời sống của người dân đã được nâng cao nhưng mỗi gia đình vẫn giữ thói quen chế biến món ăn này như một nét văn hóa riêng.
Thúc đẩy giá trị ẩm thực
Người Êđê coi bữa ăn là nơi giao tiếp thân mật giữa gia đình và các thành viên trong cộng đồng. Việc chế biến các món ăn cũng dựa trên kinh nghiệm, truyền thống của từng nơi hoặc thói quen của từng gia đình. Các món ăn của họ có sự pha trộn tinh tế giữa các loại thảo mộc, gia vị và thực phẩm tươi sống nên hương vị rất khác biệt. Ai ăn một lần có thể không quen, nhưng ăn lần thứ hai thì sẽ nhớ và muốn ăn nhiều lần nữa.
“Mỗi khi gia đình có khách quý, chúng tôi đều chuẩn bị những món ăn truyền thống để giới thiệu và chiêu đãi. Hiện nay, một số quán ăn, nhà hàng ở các xã, huyện cũng dựa vào cách nấu này để tạo ra những món ăn đặc sản phục vụ thực khách. Với cách chế biến lạ và độc đáo, ẩm thực của đồng bào Ê Đê ngày càng được nhiều người biết đến và yêu thích hơn ”, Mi Quân ở thôn Hoàn Thành cho biết.
Chị Lê Vân Anh ở phường 7, TP Tuy Hòa, cho biết: Lần đầu tiên tôi được tham dự lễ hội của người Êđê ở xã Suối Trai. Điều khiến tôi ấn tượng không chỉ là những nét văn hóa đặc sắc, mà còn là những món ăn độc đáo của người dân địa phương. Lúc đầu, tôi e ngại về những món ăn bột, sền sệt với quá nhiều gia vị. Tuy nhiên, khi ăn lại cảm thấy rất ngon và lạ miệng khiến tôi muốn thưởng thức lại lần nữa.
Ông KPá Y Hon, Chủ tịch UBND xã Suối Trai, cho biết: Năm 2022 là lần đầu tiên địa phương tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao các dân tộc xã Suối Trai. Qua đây, chúng tôi sưu tầm và tìm hiểu thêm về các nghề truyền thống, các món ăn dân gian còn lưu truyền trong cộng đồng các dân tộc thiểu số tại chỗ. Về lâu dài, địa phương định hướng khôi phục và phát triển các loại hình du lịch cộng đồng nhằm quảng bá các sản phẩm văn hóa, ẩm thực của đồng bào các dân tộc vùng Suối Trai.
|
Về lâu dài, địa phương định hướng khôi phục và phát triển các loại hình du lịch cộng đồng nhằm quảng bá các sản phẩm văn hóa, ẩm thực của đồng bào các dân tộc vùng Suối Trai.
Ông KPá Y Hon, Chủ tịch UBND xã Suối Trai
|
