Măng Lợi được người dân Tân Kỳ chế biến thành nhiều món đặc sản khác nhau như măng luộc, măng hầm, măng xào, măng ngâm chua … (Ảnh: Bích Huệ / TTXVN)

Huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm bảo tồn và phát triển măng tre thành đặc sản của địa phương.

Măng le là loại măng cùng họ với măng tre, với đặc điểm là chỉ mọc ở vùng cao, vùng có khí hậu lạnh.

Đỉnh núi Pù Loi thuộc các xã Tiên Kỳ, Đồng Văn, Tân Hợp của huyện Tân Kỳ được thiên nhiên ưu đãi cho loại măng quý hiếm ở Nghệ An này.

Từ tháng 7 đến tháng 10 hàng năm, măng nứa, người dân vào rừng hái.

Cây măng mọc nhanh và mọc thành từng chùm dày, thân nhỏ, măng dài, lá nhọn, vỏ bóng. Măng có vị ngọt đặc trưng, ​​lành tính nên được nhiều người ưa chuộng, giúp người dân nơi đây có thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống.

[Đặc sản thịt chua – Món ăn độc đáo của người Mường ở Phú Thọ]

Do đặc thù là nằm trên đỉnh núi cao 1.100m so với mực nước biển nên để hái măng, người dân phải thức dậy từ 3h sáng và leo núi hái măng.

Hơn 15 năm nay, cứ đến mùa măng là anh Vi Văn Ngoan và vợ là chị Hăn Thị Tuyết ở bản Phay Thái Minh, xã Tiên Kỳ lại đi hái măng trong rừng.

“Năm nay mưa nhiều nên măng đầu mùa dễ kiếm, từ chân núi lên đỉnh núi mất hơn 2 tiếng đồng hồ đi bộ, ngày nào cũng thu được. Mỗi ngày khoảng 60-70 kg, ngày ít hơn 20 kg, hàng này rất đắt khách, có hôm người đặt nhiều không đủ bán, tuy vất vả nhưng bù lại mỗi lần đi lấy. , Tôi bán được hơn 700.000 đồng măng, giúp gia đình có thêm thu nhập ”, anh Vi Văn Ngoan cho biết. biết.

Sau khi hái, măng được sơ chế bằng cách dùng dao mỏng, sắc nhẹ để lột toàn bộ phần vỏ để lộ ra những mầm non. Măng càng xanh thì măng càng giòn và ngọt.

Thời điểm này, măng lột được bán tại các chợ trên địa bàn huyện Tân Kỳ và nhập cho các nhà hàng ở Đô Lương, Nghĩa Đàn, TP Vinh… với giá 70.000 đồng / kg.

Bà Vi Thị Bích, xóm Chiềng, xã Tiên Kỳ, doanh nghiệp nhỏ Bán măng ở huyện Tân Kỳ cho biết, măng là món rau rừng Đặc sản địa phương đang được nhiều người tìm mua để ăn và làm quà cho gia đình, bạn bè.

Để bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên này, chính quyền địa phương đã phối hợp với Ban quản lý rừng phòng hộ tuyên truyền cho người dân cách khai thác. (Ảnh: Bích Huệ / TTXVN)

Thời điểm này, chị cùng một số người dân mua măng ở xã Tiên Kỳ nhập về tiêu thụ. Hiện mỗi ngày chị xuất bán từ 20-50kg măng các loại. Vào chính vụ, có ngày bán được gần 1,5 tạ, thu lãi hơn 1 triệu đồng / ngày. Nhiều hôm “cháy hàng” không có để bán, vì đây là giống tre rừng nên rất khó tìm, tùy người đi hái măng kiếm nhiều hay ít.

Có rất nhiều măng chất dinh dưỡng Cần thiết và chất khoáng, chất xơ, có lợi cho tim và ruột. Măng có tác dụng bồi bổ tim mạch, chống ung thư, giúp giảm cân … nên được nhiều người tin dùng và ưa chuộng.

Hiện nay, diện tích rừng măng tre tự nhiên ước đạt 80 – 100 ha; trong đó, diện tích có thể khai thác ước đạt 45-50 ha. Mùa khai thác bắt đầu từ tháng 8 hàng năm (đầu mùa mưa ở Tiên Kỳ) và kết thúc vào tháng 12 hàng năm.

Vào mùa hái măng, đồng bào dân tộc Thổ, Thái vào rừng khai thác làm thương phẩm (do có giá trị kinh tế cao nên giá bán tại chân núi cho thương lái từ 40 – 50 nghìn đồng / sào. kg măng). tươi), thời điểm khan hiếm măng, giá càng tăng cao, hình thức khai thác mang tính chất hủy diệt. Sản lượng ước đạt 18-20 tấn măng tươi, giá trị ước đạt 1-1,2 tỷ đồng / vụ thu hoạch.

Theo lãnh đạo xã Tiên Kỳ, hiệu quả kinh tế từ cây măng cao hơn nhiều so với các loại cây khác trồng trên đất rừng.

Vì vậy, trước nhu cầu của thị trường, giá trị thu được từ việc bán măng, nên người dân vào rừng khai thác tự nhiên với mục đích thương mại, mang tính chất phá hoại, nhiều diện tích rừng tre cho thu hoạch. đến nay đã có xu hướng cạn kiệt, diện tích cho thu hoạch ngày càng thu hẹp dần.

“Để bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên này, chính quyền địa phương đã phối hợp với Ban quản lý rừng phòng hộ tuyên truyền cho người dân cách thu hoạch (khi thu hoạch, mỗi bụi tre như vậy phải để lại 1 2 mầm để nó phát triển thành cây hoặc thành cây. bụi rậm) chứ không phải hái cả gốc ”, ông La Văn Phúc, Phó Chủ tịch UBND xã Tiên Kỳ cho biết.

Măng được người dân Tân Kỳ chế biến thành nhiều món đặc sản khác nhau như măng luộc, măng hầm, măng xào, măng ngâm chua… Độc đáo và lạ miệng hơn là món măng bỏ ống tre. nướng trên than nóng. Vị thơm của măng hòa quyện với vị ngọt của ống tre tạo nên một dư vị hấp dẫn, khó quên.

Để chế biến thành những sản phẩm đặc sản hấp dẫn cung cấp cho thị trường, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Tân Kỳ đã chế biến măng thành hai sản phẩm là măng tươi thanh trùng tỏi ớt và măng tươi thanh trùng.

Hai sản phẩm này được chế biến, đóng gói khá bắt mắt, bảo quản được 6 tháng và dùng làm quà biếu hoặc dùng trong mỗi dịp lễ Tết.

Sản lượng chế biến trong một vụ khai thác đạt công suất 2.000 kg sản phẩm đã qua sơ chế, chế biến đạt yêu cầu chất lượng cung cấp ra thị trường.

Nhu cầu tiêu thụ và tiêu thụ măng của thị trường huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An là rất lớn. Khối lượng và mức độ khai thác đang có xu hướng mạnh mẽ.

Măng rừng Tân Kỳ là nguồn gen cây lâm nghiệp quý có giá trị kinh tế cao, là thực phẩm đặc sản của huyện Tân Kỳ, tuy nhiên nguồn gen bản địa quý này đang dần bị cạn kiệt do bị khai thác quá mức. dưới hình thức hủy diệt.

Vì vậy, việc ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ để xây dựng mô hình quản lý, bảo vệ, khoanh nuôi, khai thác bền vững và sơ chế, chế biến măng là hết sức cần thiết.

“Với quy mô 3 ha, mục tiêu dự án đáp ứng yêu cầu thiết thực của người dân huyện Tân Kỳ, góp phần thu hút và giải quyết việc làm cho người lao động, tăng thu nhập cho nông dân, nâng cao hiệu quả và giải quyết việc làm cho người lao động. kết quả sử dụng đất rừng của địa phương, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển kinh tế – xã hội của huyện Tân Kỳ ”, bà Thái Thị Mỹ Lương, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Tân Kỳ cho biết. .

Mục tiêu của huyện Tân Kỳ là phát triển rừng sản xuất, đưa sản xuất lâm nghiệp trở thành một trong những mũi nhọn phát triển kinh tế – xã hội của huyện. Trong đó, tập trung chỉ đạo các xã có tiềm năng, điều kiện thuận lợi phát triển các loài cây rừng đặc sản thành sản phẩm hàng hóa.

Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành Nghị quyết phát triển khoanh nuôi, bảo vệ rừng, lấy phát triển cây lâm nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế của huyện Tân Kỳ; trong đó đến năm 2025 phát triển khoanh nuôi 200 – 300 ha rừng tre, nứa trên diện tích đất rừng sản xuất.

Vì vậy, kết quả thành công của dự án là cơ hội lớn để mở rộng và phát triển thành các xã trong vùng quy hoạch khoanh nuôi, bảo vệ rừng luồng của huyện Tân Kỳ nói riêng, tỉnh Nghệ An nói chung trong tương lai. lần tới./.

Bích Huệ (TTXVN / Vietnam +)