Quê tôi không thuộc vùng lũ đồng bằng sông Cửu Long nhưng tháng 7 âm lịch, nước vẫn “từ trong bờ nhảy lên”, nhất là nước lớn về đêm mà người dân quê vẫn quen gọi ngắn gọn là “con nước”. đêm”.

Đây là vòng nước luân chuyển từ ngày sang đêm và “đạt cực đại” vào các đêm trước và sau ngày 15, còn được gọi là “nước trăng tròn”. Lúc này, nước từ sông đổ vào kênh và từ kênh tràn vào khắp các cánh đồng quê tôi, lúa đã trổ bông lên lá xanh mướt, gọi một cách lãng mạn là “lúa đang về gái” chuẩn bị. để nở hoa. dính vào.

Và đây cũng là mùa cá, với ba loại cá đặc trưng của mùa “nước nhảy” quê tôi: cá lóc, cá trê, cá rô. Con nào con nấy to béo vì ăn đủ mồi như tép rong, tép đất, ếch nhái và đặc biệt là tép lúa non “ngậm sữa”, vừa béo ngậy, vừa ngọt, thơm ngon vô cùng.

Trước đó, người dân quê tôi, hầu hết là nam, nữ và trẻ em từ 10 – 15 tuổi đều chuẩn bị cho một mùa câu đêm rất sôi động và hấp dẫn. Vừa là thú vui, vừa là để kiếm miếng ăn cho gia đình, nếu ban đêm gặp được câu “thắng cố” mang ra chợ bán cũng tăng thêm thu nhập.

Bộ ngư cụ là một chiếc xuồng ba lá, một hoặc hai chiếc thuyền rộng chở cá bằng tre đan, hình bầu dục, hai đầu bịt kín hai miếng gáo dừa xuống nước sẫm, ở giữa là miệng rộng có xiên. . để thả cá vào nhưng không ra được và ngọn đèn mờ đốt bằng dầu hỏa hay rực rỡ hơn là đèn khò.

Điều quan trọng là khoảng vài trăm “cần thủ” câu dây lớn buộc bằng phao nhựa, cứ khoảng 2m lấy lưỡi câu thả xuống, độ sâu mực nước chừng 5 tấc, mồi câu là giun đất sống. lưng, nhưng chủ yếu là giun đũa (giun đất).

John câu, ít nhất hai người trong một chiếc thuyền. Một người chèo, người kia vừa móc mồi vừa thả dây câu. Xuống được vài trăm “ngư ông” cũng mất khoảng nửa tiếng. Sau đó, ca nô vào bờ hoặc thả neo cho con thuyền lênh đênh giữa cánh đồng ngập nước, cùng nhau quây quần nấu cháo, hát hò “vui văn nghệ”. Rồi cứ cách giờ lại tách nhau ra, mỗi thuyền mỗi hướng tham quan câu cá, bắt cá, đổi mồi… cho đến khi nước bắt đầu rút xuống kênh, ai nấy lo câu cá để trở về nhà.

Câu cá vào ban đêm tất nhiên phụ thuộc vào con nước trở mình, có khi trời tối thì phải đỡ xuồng ra đồng đánh cá, nhưng cũng có khi nửa đêm nghe tiếng nước chảy ào ào phía sau. túp lều, bạn thức dậy và nhắm mắt. , mắt mở đẩy thuyền ra cho kịp mặt nước. Thời gian là vô hạn, nhưng ít người có đồng hồ báo thức, nhưng người dân nông thôn thích có giác quan thứ sáu, thức dậy khi nước lên, hiếm khi ngủ quên.

Lúc đó, tôi chỉ là một đứa trẻ 10 – 12 tuổi, lúc ngủ thì ham ngủ, thích đi câu cá nên buổi tối, ngoài công việc mò mẫm bắt vài trăm con giun đất, Tôi cho chúng vào một cái thùng nhựa chứa đầy đất cho chúng. Con sâu không chết mà còn mang theo sách vở học tập lên chòi vịt của người bạn cùng lớp bên con kênh Nhỏ để câu cá với nó.

Trong lúc đợi con nước lớn, tôi và anh tranh thủ ngồi học dưới ánh đèn dầu mờ ảo, mắt tôi mỏi nhừ vì thiếu ánh sáng và buồn ngủ, tôi cũng cay xè vì khói đốt muỗi đốt. Túp lều vịt của người bạn thấp, chật hẹp, đầy muỗi. Tay phải đập giã để xua đuổi muỗi đói, tiếng vịt kêu chói tai nên học bắt thua. Nhưng nếu là nữ thì chị gái mình hay nấu chè hột vịt lộn cho mình nên dù bài nam nữ thì mình vẫn thích.

Chè hột vịt lộn của chị bạn tôi nấu rất đơn giản, chỉ cần đường thốt nốt và nước mưa đun sôi, đập khoảng 5-6 quả trứng vịt lộn, vài lát gừng thơm cay. Nhưng đã thành món chè hột vịt lộn ngon tuyệt, đến tận bây giờ tôi vẫn nhớ món chè dân dã này.

Một đêm như thường lệ, sau khi ăn chè, nghe tiếng nước chảy ào ào sau chòi, theo quán tính đàn vịt lại kêu ríu rít, tôi và anh bạn một tay xách đèn, một người xách thùng trùn nhảy xuống thuyền. Bỗng em gái anh chạy đến đòi đi câu cá cùng anh.

Sự cố bất ngờ này khiến tôi bối rối và khó chịu, vì có một cô gái trên thuyền sẽ khiến bầu không khí mất tự nhiên, vì tôi có thói quen nằm xuống sau khi móc mồi và thả cá. quỳ trên mũi xuồng ngắm sao trời, ngắm trăng hát hò, mặc kệ người bạn muốn đánh chèo tùy thích. Nếu có thêm em gái, chắc chắn tôi sẽ mất tự nhiên.

Thấy tôi có vẻ chưa vừa ý, anh bạn lại cười, bảo có chị khác giúp vì chèo xuồng rất giỏi, biết móc mồi rất “nhạy”, con cá nào ăn được thì dính luôn. Khi anh ấy nói vậy, tôi phải chấp nhận.

Quả thật, sau khi lên ca nô, người bạn đã cho cô gái nhỏ cái mái dầm. Đúng lúc tôi tưởng cô ấy sẽ chật vật chèo thì chỉ với vài chuyển động của nước, chiếc thuyền băng lướt trên cánh đồng rộng lớn. Nhờ có chị chèo xuồng nên tôi và anh bạn đã câu được mồi và thả con cá xuống rất nhanh.

Đêm đó tôi mất bình tĩnh và … mất hứng, không còn nằm vắt chân, gục đầu vào mũi thuyền hát nghêu ngao nữa, nhưng bù lại, tôi có được một đêm gỡ cá mệt nhoài vì tôi. được bạn nhỏ “dạy” cho mình kinh nghiệm. câu mồi giun mà bấy lâu nay tôi chưa biết đến. Mồi trùn phải được móc nguyên con và không bao giờ bị đứt, cũng như luôn để đuôi trùn ở đầu lưỡi câu để mồi trùn lóe lên trước khi cá kịp “nhìn thấy”.

Đơn giản là vậy nhưng không phải ai cũng biết cách móc mồi trùn để nó “nhìn thấy”, vì thông thường mình móc hết sâu, móc đuôi vào lưỡi câu để trốn. Đó là mồi “tĩnh” chứ không phải mồi “động” theo cách nói của cậu bạn nhỏ. Một bài học của … thế giới câu.

Bao đời nay quê tôi vẫn có mùa lũ vào tháng 7 âm lịch theo dân gian: “Tháng bảy nước nhảy bờ”. Nhưng ngày xưa có còn nhiều người đánh cá trên cánh đồng mùa nước nổi như chúng tôi thời đó không?

Riêng tôi, tôi vẫn nhớ những đêm cùng lớp ngủ trong căn chòi chật hẹp bên bờ kênh Nhỏ. Tôi nhớ như in hồi học, tay đập mũi, mắt cay xè vì khói khi cúi đầu, tai nghe tiếng vịt kêu nước lớn và tiếng gừng ngọt của cô- đường thốt nốt nấu chè hột vịt lộn. đã dạy tôi bài học móc giun bắt cá ngày nào.